Nieuw competentieprofiel voor wethouders

Een toekomstgericht kompas voor lokaal leiderschap

In het voorjaar van 2025 heeft de Wethoudersvereniging een vernieuwd competentieprofiel gepresenteerd dat de vaardigheden en gedragskenmerken beschrijft die van belang zijn voor het moderne wethouderschap. Het profiel biedt houvast voor bestuurders, colleges, griffies én politieke partijen bij selectie, ontwikkeling en evaluatie.

Voor (oud-)ambtsdragers is het profiel een kans om terug te blikken én vooruit te kijken. Wat zegt dit over jouw leiderschapsstijl? Over hoe jij functioneert in een veranderende bestuurlijke omgeving? En welke vaardigheden wil je verder ontwikkelen of inzetten in een volgende functie?

De kern van het profiel

Het nieuwe profiel bestaat uit vijf samenhangende rollen die de wethouder vervult:

  1. Bestuurder met visie – geeft richting en durft te kiezen.
  2. Verbinder – werkt samen met raad, ambtelijke organisatie en samenleving.
  3. Professioneel leider – is aanspreekbaar, integer en lerend.
  4. Organisator – regisseert processen en benut de kracht van het ambtelijk apparaat.
  5. Ambassadeur – vertegenwoordigt de gemeente op aansprekende en verbindende wijze.

Per rol worden gedragskenmerken benoemd, zoals politiek-bestuurlijke sensitiviteit, communicatieve vaardigheden, besluitvaardigheid en zelfreflectie. Wat opvalt, is dat de nadruk ligt op samenwerking, aanpassingsvermogen en het vermogen om midden in de samenleving te staan.

Wat betekent dit voor jou?

Voor wie zich oriënteert op een volgende stap – binnen of buiten de politiek – biedt dit profiel een actueel kader voor zelfreflectie. Het kan helpen bij:

  • het aanscherpen van je CV of LinkedIn-profiel;
  • het voorbereiden van sollicitatie- of evaluatiegesprekken;
  • het verkennen van nieuwe rollen waarin jouw bestuurlijke ervaring van waarde is.

Denk bijvoorbeeld aan interim-management, procesregie, strategisch advies of toezichtfuncties waarin verbindend en responsief leiderschap wordt gevraagd. Ook wie overweegt om als adviseur, kwartiermaker of programmaleider in een maatschappelijke sector aan de slag te gaan, kan met behulp van dit profiel zijn of haar bestuurlijke vaardigheden onderbouwen. Het biedt taal en structuur om je ervaring te duiden – en maakt duidelijk waarom politiek-bestuurlijke ervaring relevant is voor andere domeinen.

Een instrument voor ontwikkeling en selectie

Ook voor wethouders die aanblijven, biedt het profiel handvatten voor verdere professionalisering. Het sluit aan bij opleidingsprogramma’s, intervisie en coaching, en vormt een spiegel voor de eigen praktijk. Het nodigt uit tot een gesprek over stijl, rolopvatting en samenwerking binnen het college of met de gemeenteraad.

Daarnaast kan het profiel een waardevolle rol spelen in selectieprocedures, bijvoorbeeld bij de vorming van nieuwe colleges na verkiezingen. Politieke partijen en benoemingscommissies kunnen het gebruiken om gerichter te zoeken naar kandidaten die passen bij de opgaven van deze tijd. Daarmee wordt het niet alleen een hulpmiddel voor de bestuurder zelf, maar ook een kompas voor selectie, matching en begeleiding.

Meer dan een instrument – een uitnodiging tot reflectie

Wat dit profiel bijzonder maakt, is dat het niet blijft hangen in abstracte competentietaal, maar gedrag beschrijft dat zichtbaar en toetsbaar is in de praktijk. Het biedt taal om te spreken over leiderschap zonder dat het normatief of schools wordt. Daarmee is het profiel niet alleen nuttig voor individuele reflectie, maar ook voor teamontwikkeling en bestuurlijke samenwerking.

Een profiel zoals dit is meer dan een hulpmiddel voor beoordeling: het is een uitnodiging tot dialoog. Tot verdieping. Tot groei. Of je nu aan het begin van een nieuwe termijn staat, overweegt te stoppen, of al een volgende stap hebt gezet – dit profiel biedt een helder kompas voor wie verantwoordelijkheid draagt in een veranderende samenleving.

Blijf nieuwsgierig. Blijf in ontwikkeling. En blijf het verschil maken – in welke rol dan ook.

Lees het volledige profiel op de website van de Wethoudersvereniging HIER.

Deel dit artikel

Ga snel naar

Programma Post HBO Leergang 2025

Vergroot je kansen op de arbeidsmarkt door te werken aan je persoonlijke ontwikkeling, je competenties en je vaardigheden.

Roeland Doornbosch
Algemeen directeur