Wat kan een oud-wethouder nou eigenlijk?

‘Wethouders zijn geen managers!’

‘Wethouders zenden vooral en luisteren niet en de ambtenaren doen al het werk!’

‘En als ze stoppen krijgen ze een riante wachtgeld regeling, zonder dat ze daar iets voor hoeven doen.’

Dit zijn een aantal van de veel gehoorde reacties die wij bij LoopbaanNaPolitiek bijna dagelijks horen ván of óver de wethouders die wij begeleiden bij het vinden van nieuw werk. Ze geven blijk van een vrij negatief beeld van de functie en soms ook van de mensen die de functie uitgeoefend hebben. En dat is jammer. Het zou interessant zijn te kijken hoe dit is ontstaan. Mogelijk komt dit door een gebrek aan feitelijke kennis en inzicht bij het brede publiek in wat een wethouder nou werkelijk doet en moet kunnen. Daar moet wat ons betreft verandering in komen.

Gelukkig denkt het Ministerie van Binnenlandse Zaken er net zo over. Daarom is medewerking gevraagd van de re-integratie bureaus voor ambtsdragers aan een pilot EVC (Eerder Verworven Competenties) project voor wethouders. Het doel is op individueel niveau in kaart brengen wat iemand in de functie van wethouder aan competenties nodig en ontwikkeld heeft, en op welk niveau in welk werkveld iemand daarmee inzetbaar is voor de arbeidsmarkt om zo de kansen op nieuw werk te vergroten.

Baan met hoge inzet

Het wethouderschap is eigenlijk een baan zoals alle andere, maar dan één die een hoge inzet vraagt in uren en energie in een vaak complexe omgeving. Wethouders werken niet zelden 50 tot 60 uur in de week of meer, ongeacht hun formele aanstelling. Ze worden geacht zich volledig in te zetten voor hun gemeente, de burgers en de maatschappij. En dat doen ze met verve. Ze moeten de nodige empathie, omgevingsbewustzijn, daadkracht en resultaatgerichtheid hebben om projecten binnen hun portefeuille te managen. Maar blijkbaar leidt dit nog niet tot een positieve beeldvorming.

Oké, niet alles wat een college bij aantreden besluit te gaan doen tijdens hun periode lukt. Maar er worden wel degelijk mooie resultaten behaald. En ook dit wordt niet altijd erkend. Zeker niet op de arbeidsmarkt waar een wethouder na zijn of haar aftreden weer op zoek gaat naar een nieuwe baan. Wij weten ook dat niet iedereen zomaar ergens directeur/bestuurder kan worden of een andere (hoge) management of adviseursfunctie succesvol kan bekleden. Enige realiteitszin is op z’n plaats. Maar met de juiste reflectie op de ervaring als wethouder en de persoonlijke ontwikkeling die iemand daarin heeft doorgemaakt, is het heel goed mogelijk om een passende nieuwe functie te vinden. Dit individuele maatwerk maakt ons werk als coach zo leuk en waardevol.

Mooie resultaten

In de EVC pilot van BZK heeft LoopbaanNaPolitiek vijf kandidaten bereid gevonden om mee te doen, waarvan inmiddels drie hun EVC traject bij EVC bureau Vigor hebben afgerond. Het heeft tot mooie resultaten geleid voor de deelnemers. Zo hebben ze alledrie een positieve beoordeling van hun competenties op HBO/WO niveau ontvangen. Dit geldt voor de competenties die ze als wethouder nodig hadden en voor een aantal beroepsoverstijgende competenties.

Bij deze drie deelnemers is uitgegaan van de competenties voor het werkveld Bestuurskunde & Overheidsmanagement. Het gaat hierbij onder andere om de volgende getoetste competenties:

• Ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en ontwikkelen van relaties, netwerken en ketens.
• Analyseren van beleidsvraagstukken, vertalen in beleidsdoelstellingen en –alternatieven en voorbereiden van besluitvorming.
• Toepassen van human resource management in het licht van de strategie van de organisatie.
• Inrichten, beheersen en verbeteren van bedrijfs- of organisatieprocessen.
• Analyseren van de financiële en juridische aspecten, interne processen en de bedrijfs- of organisatieomgeving om samenhang en wisselwerking te versterken.
• Sociale vaardigheden en zelfsturende competenties 

Aangevuld met de fasen van professioneel handelen:

• Exploitatie en beheer
• Realisatie
• Ontwerp en planning
• Innovatie en beleid

Het EVC certificaat dat zij uitgereikt hebben gekregen, heeft de waarde van een HBO diploma en is als zodanig ook geregistreerd bij het Nationaal Kenniscentrum EVC.

Wij vinden daarmee de pilot voor onze kandidaten op individueel niveau geslaagd. Wij zullen het EVC traject als reflectie- en competentie instrument blijven inzetten om onze kandidaten een goede kans te bieden op een mooie vervolg loopbaan.

Een volgende stap zou zijn om het Nederlandse publiek in het algemeen en werkgevers in het bijzonder te informeren over de kennis en kunde van ambtsdragers zoals wethouders en hun meerwaarde voor organisaties in het publieke, maatschappelijke en private domein. Samen met de Wethoudersvereniging denken wij graag mee.